Inleiding
atlantikwallplatform.eu: een groeisite voor u en door u... to be continued!
Deze site richt zich op de Atlantikwall, zijn geschiedenis, landschap en maatschappelijke gevolgen (ontruiming, evacuatie, sloop, opruiming, Wederopbouw) in en direct na de Tweede Wereldoorlog. Verspreid over diverse gebiedskaarten (zie overzichtskaart per land) vind u beknopte inleidingen, beschrijvingen van 'points of interest' (zgn. poi's), historische en actuele foto’s en kaarten, geluids- en filmfragmenten. De makers (zie knop 'Colofon') noemen het graag een 'groeisite' omdat hij bedoeld is om ook door uw bijdragen in woord en beeld uit te groeien tot een integrale Europese site van de gehele Atlantikwall!
Onderstaande inleiding werd uitgesproken bij de introductie van de site www.atlantikwallplatform.eu op de conferentie “Redefining the Atlantikwall” op 2 september 2010 in Amersfoort door Arjan Nienhuis en Steven van Schuppen. Hieronder een sterk verkorte versie:
Vreemd en omstreden erfgoed
De Atlantikwall werd in de eerste decennia na de Tweede Wereldoorlog verguisd als erfgoed. Later werd dat minder, maar vanuit nationaal perspectief bezien bleef het vooral ‘vreemd’ erfgoed. Het besef dat ook dergelijk erfgoed het onderzoeken, documenteren en behouden waard is, was een volgende stap. We zitten nu volop in deze fase. Tegenwoordig komt dit erfgoed steeds meer op de agenda – daarvan getuigt ook deze site. Daarbij wordt de Atlantikwall breder opgevat dan alleen bunkers en andere relicten van de Duitse krijgsmacht uit de jaren 1942-‘45. Steeds meer komt de nadruk te liggen op de relatie tot landschap, maatschappij en herinnering.
Landschap, maatschappij, herinnering
Landschap: wat zijn de bedoelde effecten geweest van een ingreep van een dergelijke ongekende schaal tijdens de bouw en het gebruik van de Wall: sloop, inrichten van voor de bevolking verboden zones (‘Sperrgebiete’), zeefronten en landfronten. En de onbedoelde effecten: de sloop als kans voor stadsvernieuwing tijdens de Wederopbouw.
Maatschappij: tijdens de oorlog waren er de grootscheepse evacuaties uit sloopzones en Sperrgebiete. Bombardementen hadden ook hun invloed op evacuatiestromen . Na de oorlog was er soms sprake van een moeizame terugkeer van de evacués. Een en ander was van grote invloed zijn op de sociale ontwikkeling van steden, dorpen en streken.
Herinnering en betekenisgeving: Toen de belangstelling voor de Wall opkwam betrof deze vooral de vestingbouwtechnische kant ervan. Maar wat betekent de Wall in de bredere context van het huidige herdenkingslandschap van de Tweede Wereldoorlog?
Kartografie als invalshoek
De site is opgebouwd vanuit de kartografie. Kaarten bieden de mogelijkheid de Atlantikwall in een brede context te plaatsen. In zijn ruimtelijke en landschappelijke context, met aanvullend thematisch kaartmateriaal, luchtfoto’s en wat dies meer zij. In zijn sociale en maatschappelijke context, door herinneringen en ervaringen aan de hand van egodocumenten en oral history audio-visueel te lokaliseren. Door een brede kustzone integraal te karteren komt de reikwijdte van de Wall in beeld. Dat is de ambitie van deze site.
Het Nederlandse deel van de Wall
Vanaf december 2010 is de site volledig operationeel voor wat betreft het Nederlandse deel van de Atlantikwall. Deelgebied IJmuiden is momenteel het meest uitgewerkt en geeft een goed beeld van de inhoudelijk ambities voor de gehele site. Kijkt u daar eens rustig rond, klikkend met uw muis over de kaartuitsnedes, en laat u verrassen door de keur aan interessante informatie en de presentatie ervan. Deelgebied Den Haag is op een soortgelijke wijze uitgediept als IJmuiden. De Scheldemond, Hoek van Holland, Den Helder en Texel zijn vooralsnog iets minder uitgediept. Maar wat wat niet is kan nog komen…
To be continued!
Duidelijk mag zijn dat de site nog lang niet af is en nog veel verder uitgebouwd kan worden. Het streven is om niet alleen het Nederlandse deel van de Wall in al zijn facetten verder uit te diepen maar ook het Noorse, Deense, Noordduitse, Belgische en Franse deel. En daarbij Groot-Brittannië niet te vergeten. De internationale contacten zijn inmiddels gelegd en verstevigd door middel van het internationale congres dat op 2 en 3 september 2010 heeft plaatsgevonden in Amersfoort en op Walcheren. To be continued…
Klik op "contact" bovenaan deze site als u aan de uitbouw van de site wilt meehelpen en tekst/foto/filmmateriaal wil aanbieden…
Klik hier om de congres-site te bezoeken...